مصرف قهوه در دوران بارداری

قهوه یکی از محبوب ترین نوشیدنی های گرم در سراسر جهان است که از دانه های بوداده و آسیاب شده گیاه قهوه تهیه می شود. این نوشیدنی به دلیل طعم خاص و خاصیت محرک خود، طرفداران بسیاری دارد. هر چند قهوه در انواع مختلفی مانند اسپرسو، لاته، کاپوچینو، آمریکانو و… سرو می شود که هر کدام از این انواع، روش تهیه و طعم متفاوتی دارند ولی تقریبا همه آن ها فواید و مضرات مشابهی دارند.

در واقع قهوه هم مانند هر ماده غذایی دیگری در بعضی از شرایط و برای برخی از افراد مفید است و در بعضی دیگر از شرایط و برای گروه دیگری از افراد می تواند ضرر داشته باشد. فواید قهوه، افزایش انرژی و هوشیاری، بهبود عملکرد مغز و کاهش خطر ابتلا به برخی بیماری ها است و مضرات قهوه نیز بی خوابی، اضطراب، مشکلات گوارشی و افزایش فشار خون می باشد. در این متن قصد داریم فواید و یا مضرات احتمالی مصرف قهوه در دوران بارداری را نقد و بررسی کنیم.

آیا مصرف قهوه در دوران بارداری مضر است؟

هر مادر بارداری باید تا جایی که می تواند از خود و از جنین درون شکم خود مراقبت کند. یکی از انواع مراقبت ها، به خورد و خوراک فرد او مربوط می شود که اتفاقا اهمیت بسیار زیادی هم دارد. یکی از سوالات رایج مادران باردار این است که در دوران بارداری چقدر آب بخوریم؟ و این که آیا مصرف نوشیدنی هایی مانند قهوه در این دوره مضر است یا نه. در ادامه به بررسی دقیق این موضوع می پردازیم ولی قبل از هر سخنی باید بگوییم که خوردن قهوه در بارداری ضرر دارد چرا که قهوه حاوی کافئین است. کافئین می تواند از جفت عبور کرده و به جنین برسد و سلامتی جنین را به مخاطره بیندازد. فراموش نکنید که سلامت شما و فرزند دلبندتان در دوران بارداری از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

به جای قهوه و یا نوشیدنی های الکل دار و یا انواع نوشابه های پر از قند و گاز، خود را به خوردن زیاد آب عادت دهید. آب یکی از مهم ترین عناصر برای بدن شما و جنین در حال رشد است. آب به حمل اکسیژن و مواد مغذی به جنین، به کاهش ورم و به جلوگیری از یبوست و عفونت مثانه و البته به دفع مواد زائد کمک می کند و دمای بدن را نیز تنظیم می نماید. بنابراین هر زمانی که علائم کم آبی بدن مانند تشنگی شدید، ادرار تیره رنگ، خشکی دهان، سرگیجه و خستگی به شما دست داد، بدانید که برای یک زن باردار، آب یا چای خیلی کم رنگ خیلی بهتر از خوردن قهوه در حاملگی است.

تاثیر قهوه در دوران بارداری

تاثیر قهوه در دوران بارداری خیلی مثبت نیست خصوصا اگر در خوردن قهوه در حاملگی زیاده روی صورت پذیرد. کاهش جذب آهن یکی از تاثیرات منفی مصرف این ماده غذایی در دوران بارداری می باشد. کافئین می ‌تواند جذب آهن را در بدن کاهش دهد که برای مادر باردار و رشد جنین بسیار مهم است. البته باید به این نکته هم اشاره کنیم که اطلاعات ارائه شده در این متن صرفاً جنبه اطلاع رسانی داشته و نباید به عنوان جایگزینی برای مشاوره پزشکی تلقی شود. برای دریافت اطلاعات دقیق تر و شخصی سازی شده، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. برای کاهش تاثیرات منفی مصرف قهوه در دوران بارداری می توانید کارهای زیر را انجام دهید:

• مشورت با پزشک: قبل از هرگونه تغییری در رژیم غذایی خود، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
• انتخاب قهوه با کافئین کمتر: اگر نمی توانید کاملاً از خوردن قهوه در حاملگی صرف نظر کنید، می توانید قهوه های با کافئین کمتر مانند قهوه عربیکا را انتخاب کنید.
• مصرف قهوه بدون کافئین: قهوه بدون کافئین نیز می تواند گزینه مناسبی برای زنان باردار باشد.
• توجه به سایر منابع کافئین: علاوه بر قهوه، کافئین در چای، نوشابه، شکلات و برخی دیگر از غذاها نیز یافت می شود. بنابراین، هنگام محاسبه میزان مصرف کافئین روزانه خود، تمام منابع آن را در نظر بگیرید.

عوارض خوردن قهوه در دوران بارداری

یکی از انواع کارهایی که می توانید در مراقبت های پس از بارداری انجام دهید، محدود کردن و کنترل مصرف قهوه در دوران بارداری است. مصرف قهوه در دوران بارداری به دلیل وجود کافئین، موضوعی است که همواره مورد توجه بوده است. همان طور که در بالا اشاره کردیم کافئین می تواند از جفت عبور کرده و به جنین برسد و در برخی موارد، عوارضی را به همراه داشته باشد. عوارض احتمالی افراط در مصرف قهوه در دوران بارداری عبارتند از:

• کاهش وزن هنگام تولد: مطالعات نشان می دهند که استفاده قهوه در دوران حاملگی می تواند باعث کاهش وزن نوزاد هنگام تولد شود. این امر به دلیل کاهش جریان خون به جفت و در نتیجه کاهش مواد مغذی رسیده به جنین است.
• سقط جنین: برخی مطالعات ارتباط بین مصرف زیاد کافئین و افزایش خطر سقط جنین را نشان می دهند. البته این ارتباط هنوز کاملاً قطعی نیست و نیاز به تحقیقات بیشتری دارد ولی حتی همین احتمال هم کافی است که ما قهوه را یک نوع غذای مضر در دوران بارداری تلقی کنیم.
• مشکلات رشد جنین: استفاده قهوه در دوران حاملگی ممکن است بر رشد طبیعی جنین تأثیر گذاشته و باعث بروز برخی مشکلات رشدی شود.
• مشکلات خواب: کافئین یک محرک قوی است و می تواند باعث اختلال در خواب مادر باردار و در نتیجه، کاهش کیفیت خواب شود.
• افزایش ضربان قلب: مصرف زیاد کافئین می تواند باعث افزایش ضربان قلب مادر و جنین شود.
• اضطراب و بی قراری: استفاده قهوه در دوران حاملگی می تواند باعث افزایش اضطراب و بی قراری در مادر باردار شود.

میزان مصرف قهوه در دوران بارداری

همان طور که اشاره کردیم نمی توان قهوه را جزء مواد غذایی مناسب در دوران بارداری به شمار آورد. طبق راهنمایی های سازمان بهداشت جهانی در سال 2023، به زنان باردار توصیه می شود که مقدار مصرف کافئین خود را به زیر 300 میلی گرم در روز کاهش دهند، که تقریباً معادل دو تا سه فنجان قهوه است. لازم به ذکر است که میزان کافئین در قهوه ممکن است بسته به نوع دانه و روش تهیه آن متفاوت باشد.