داروهایی که بر باروری تاثیر گذارند

در این مقاله، قصد نقد و بررسی داروهایی که بر باروری تاثیر گذارند را داریم. ناباروری یکی از بزرگ ترین مشکلاتی می باشد که بعضی از زوج ها را درگیر خود کرده است. این مشکل می تواند در هر یک از زوجین و یا در هر دوی آن ها وجود داشته باشد. باعث نازایی در افراد مختلف، علل متنوعی دارد.

بعضی از این علل، ژنتیکی هستند و بعضی دیگر هم محیطی می باشند. یکی از مهم ‌ترین علل نازایی مصرف یک سری از داروهایی است که هورمون‌ های جنسی را فلج می‌کنند. در واقع مصرف این داروها موجب می شود که تخمک نتواند بارور شود.

در این مقاله، ابتدا داروهایی که بر باروری مردان تاثیر می گذارند، را بررسی می کنیم. سپس داروهایی که بر باروری زنان تاثیر می گذارند را به شما معرفی می کنیم. پس از آن، قرص هایی که باعث نازایی می شود را ذکر خواهیم کرد. در انتهای مقاله نیز مشخص می کنیم که چه داروهایی را قبل از بارداری نباید مصرف کرد.

داروهایی که بر باروری مردان تاثیر می گذارند

بعضی از انواع داروها هستند که مصرف آن ها می ‌تواند باروری مردان را مختل کند. البته بسیاری از این موارد، اثرات قابل بازگشتی دارند و پس از قطع مصرف آن ‌ها، مشکل پیش آمده برطرف می‌ شود ولی به هر حال بایستی در مصرف آن ها احتیاط لازم را به خرج دهید و در صورت امکان از داروهای جایگزین به جای آن ها استفاده کنید. داروهایی که بر باروری مردان تاثیر می‌گذارند، عبارت هستند از:

1.داروهای مسدود کننده آلفا

از داروهای مسدود کننده آلفا به منظور درمان مشکلات پروستات و مشکلات ادراری استفاده می ‌شود. بعضی از انواع این داروها بر روی باروری مردان تاثیر منفی می‌ گذارند. به عنوان مثال دو داروی سیلودوسین و تامسولوسین (یا همان راپافلو و فلومکس) باعث کم شدن حجم انزال مرد می ‌شوند. حتی در موارد شدیدتر، انزال مرد را به صورت کامل قطع می ‌کنند.

در صورتی که پزشک، این داروها را برای شما تجویز کرده است یا باید از او بخواهید که داروها را تعویض کند و اگر این کار را نکرد با یک اورولوژیست مشورت کنید و  اگر داروها را تایید کرد، شروع به مصرف آن ها کنید.

2.داروهای ضد افسردگی

مصرف داروهای ضد افسردگی، روز به روز در سرتاسر دنیا خصوصاً در کشور ایران در حال افزایش است. مصرف این داروها چه برای مردان و چه برای زنان، عوارض بسیار زیادی به دنبال دارد که یکی از آن ها تاثیری است که بر باروری آن ها می ‌گذارد. آقایانی که داروی سروتونین که جزء معروف ‌ترین داروهای ضد افسردگی است را مصرف می‌ کنند با مشکل تاخیر در انزال و همچنین بعضی دیگر از انواع اختلالات جنسی مواجه می ‌شوند. باید به این نکته توجه کنید که این داروها تنها راه درمان افسردگی نیستند و شما می ‌توانید از روش‌ های دیگر دارویی و غیر دارویی برای درمان افسردگی خود استفاده کنید.

3.داروهای شیمی درمانی

افرادی که مبتلا به بیماری سرطان می ‌شوند، مجبورند که از داروهای شیمی‌ درمانی استفاده کنند و همه داروهای شیمی درمانی نیز به میزان قابل توجهی تولید اسپرم را تحت تاثیر قرار می ‌دهند. حتی در بعضی از موارد، مصرف این داروها باعث می ‌شود که دیگر تولید اسپرم به صورت کامل متوقف شود.

هر چند در بسیاری از موارد با اتمام فرایند شیمی درمانی و گذشت دو سال از آن زمان تولید اسپرم به حالت قبلی خود برمی ‌گردد ولی در بعضی از موارد نیز امکان تولید اسپرم به صورت کامل از بین می ‌رود و ناباروری کامل پیش می ‌آید. بنابراین افرادی که قصد شیمی درمانی دارند باید قبل از شروع به این کار به فکر فریز کردن اسپرم ‌ها باشند و با پزشک خود در این رابطه مشورت کنند.

4.اپیوئید ها

اپیوئید ها یا همان نارکوتیک ها با سلول های عصبی سر و کار دارند و به منظور کم کردن درد مورد استفاده قرار می گیرند. این داروها نیز بر روی باروری مردان تاثیر منفی دارند. از سوی دیگر این داروها اعتیادآور هستند و در مصرف آن ها باید احتیاط کنید.

5.داروهای تستسترون

تستسترون هم تاثیر منفی زیادی روی تولید اسپرم دارد.

6.داروهای کتوکونازول

این دارو هم به صورت پودر و هم به صورت قرص وجود دارد و به منظور برطرف کردن عفونت‌ های قارچی مورد استفاده قرار می ‌گیرد. در صورتی که این دارو به صورت قرص مصرف شود، تولید تستسترون را با مشکل مواجه می ‌کند و اسپرم را کاهش خواهد داد.

7.بعضی از انواع دیگر داروها با عوارض برگشت پذیر

یک سری از داروها هم هستند که بر باروری مردان تاثیر می گذارند که در ادامه، آن ها را نام می بریم.

• داروهای صرع مانند کاربامازپایین و والپروت و اوکسکاربازپایین
• داروهای ضد ویروس برای توقف ویروس ایدز
• سولفاسالازین که به منظور درمان کولیت اولسراتیو و آرتریت روماتوئید استفاده می شوند.
• بعضی از انواع آنتی بیوتیک ها برای مقابله با عفونت های باکتریایی
• سایمتیدین ها که به منظور درمان رفلاکس اسید معده و زخم های گوارشی استفاده می شوند.
• داروهای ضد فشار خون مانند داروهای اسپیرونولاکتون و نیفدیپین

داروهایی که بر باروری زنان تاثیر می گذارند

یک سری از داروها وجود دارند که مصرف آن ها می تواند بر روی باروری زنان تاثیر بگذارد. زنان می توانند با گرفتن عکس رنگی رحم با بیهوشی از وجود مشکل نازایی در خود آگاه شوید. داروهای تاثیر گذار بر باروری زنان عبارت هستند از:

1. داروهای کلومیفن سیترات که از معروف ترین داروهای نازایی  به شمار می روند.
2. داروهای گنادوتروپین
3. داروهای متفورمین
4. کابرگولین
5. داروی لتروزول
6. بروموکریپتین

قرص هایی که باعث نازایی می شود

یکی از عوامل موثر در ناباروری زنان و مردان، مصرف یک سری از قرص ها است. مصرف بعضی از انواع قرص ‌ها باعث نازایی می ‌شود. البته تقریباً همه قرص‌ ها تاثیر موقتی بر روی نازایی دارند و کم تر قرصی پیدا می‌ شود که پس از قطع مصرف آن و گذشت ۶ ماه تا یک سال از آخرین مصرف آن باز هم بر روی باروری تاثیرگذار باشد.

حتی قرص‌ های ضد بارداری هم پس از قطع مصرف، دیگر مشکلی برای بارداری ایجاد نمی ‌کنند. مگر این که سال‌ های متمادی، این قرص ‌ها مصرف شوند. در ادامه بعضی از انواع قرص ‌هایی که به صورت موقتی باعث نازایی می ‌شوند را آورده‌ ایم.

1.قرص ضد افسردگی

انواع قرص ‌های ضد افسردگی می ‌توانند میل جنسی را در آقایان و خانم ‌ها کاهش دهند. مصرف این قرص‌ ها مخصوصاً در آقایان می‌ تواند تاثیر منفی زیادی به دنبال داشته باشد و باعث اختلال نعوظ و تاخیر در انزال آن ها شود.

2.قرص ‌های فشار خون

قرص‌ های فشار خون موجب تکرر ادرار می ‌شوند و این امر باعث می ‌شود که  خون کم تری به آلت تناسلی فرد برسد و در نتیجه میل جنسی او کم شده و باعث نازایی گردد.

3.قرص اسپرونولاکتین

اسپیرونولاکتین یکی از انواع داروهای هورمونی به شمار می رود که به منظور تنظیم هورمون ها در خانم ها به کار می رود. از این قرص برای درمان بیماران کبدی نیز استفاده می شود. مشکلی که مصرف قرص اسپرونولاکتین دارد این است که باعث اختلال در هیپوتالاموس، هیپوفیز و بیضه فرد می شود و به همین دلیل مشکلات ناباروری به دنبال دارد.

مصرف این قرص ها باعث می شود DTH به هورمون جنسی و یا همان تستوسترون تبدیل نشود. کاهش تستوسترون هم به معنای کم شدن میل جنسی و اختلال نعوظ و در نهایت ناباروری می شود.

چه داروهایی قبل از بارداری نباید مصرف کرد

در صورتی که قصد باردار شدن دارید باید مصرف همه داروهای غیر ضروری را کنار بگذارید. اگر بیماری خاصی ندارید که به شما توصیه می کنیم قبل از باردار شدن، اصلا دارو مصرف نکنید. اگر هم یبماری خاصی دارید و مجبور به مصرف دارو هستید حتما با پزشک خود مشورت کنید و در صورتی که آن دارو برای بارداری مضر بود، از پزشک بخواهید که آن را با داروی دیگر جایگزین کند. مصرف داروهای زیر قبل از بارداری می تواند مشکلاتی در پی داشته باشد.

1. ایزوترتینوئین و یا همان آکوتان
2. داروهای فشار خون
3. داروهای تزریقی و یا پیشگیرانه مثل داروی Imitrex
4. پروپرانولول
5. کومادین یا همان داروی ضد انعقاد خون
6. داروهای ضد مالاریا مانند داروی پلاکونیل
7. برخی از انواع داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی
8. تتراسایکلین والپروئیک اسید یا داروی ضد صرع
9. کورتیزون و پردنیزون

نتیجه گیری

بعضی از انواع داروها بر روی باروری مردان و زنان تاثیر گذارند که در این مقاله به بررسی آن ها پرداختیم. بدیهی است که زوجی که قصد بارداری دارند باید قبل از مصرف هر دارویی با پزشک خود مشورت کنند.

منبع:

https://www.parents.com/getting-pregnant/pre-pregnancy-health/how-medications-can-affect-your-fertility/

https://healthonline.washington.edu/sites/default/files/record_pdfs/Medicines-Male-Fertility.pdf