چسبندگی رحم چیست؟

چسبندگی رحم که در پزشکی به آن سندرم آشرمن نیز گفته میشود، چسبندگی دیواره جلوی رحم به پشت آن است که امکان ابتلا به آن در بعضی از زنان وجود دارد.‌ این بیماری شامل علائم مختلفی  است که باید برای جلوگیری از ناباروری و سلامت هرچه بیشتر سیستم تناسلی و تولید مثل بانوان به آن ها توجه شود. در این مقاله با ما همراه باشید تا درباره این سندرم اطلاعات کامل را ارائه داده، هم چنین راه های درمان را هم بررسی کنیم.

چسبندگی رحم یاسندرم آشرمن

چسبندگی رحم یا سندرم آشرمن یک وضعیت و بیماری نادر در بین زنان است که در آن یک بافت اسکار یا زخم در رحم یا دهانه رحم ایجاد می شود. این بافت بعد از مدتی شروع به ضخیم شدن کرده و باعث ایجاد فضای کمتری در داخل رحم خواهد شد. 

تصور کنید که دیوارهای یک اتاق حجیمتر و ضخیمتر شده و فضایوسط اتاق کوچک و کوچکتر میشود. در موارد شدیدتر دیواره جلویی و پشتی رحم به یکدیگر رسیده و با اتصال به هم چسبندگی را ایجاد میکنند. اگر با وجود این بیماری قصد بارداری داشته باشید، امکان رخ دادن آن بسیار پایین است. زیرا فضایی برای رسیدن اسپرم به تخمک وجود ندارد.

البته گاهی اوقات ممکن است چسبندگی لوله فالوپ یا لوله های رحم نیز رخ دهد‌. این بیماری که هیدروسالپنکس نام دارد یک عارضه متفاوت از چسبندگی رحم بوده که در آن لوله های رحم به علت عفونت شدید با ماده ایسمی پر شده و مسدود میشوند. این وضعیت هم باعث ایجاد ناباروریشده و از این جهت باید هر گونه عارضه درمورد رحم جدی گرفته شود.

علت چسبندگی رحم 

شایعترین علل چسبندگی رحم آسیب ناشی از عمل جراحی در حفره شکم نزدیک به رحم یا خود رحم است. هم چنین ممکن است بخاطر سزارین یا کورتاژ نیز زخم در رحم ایجاد شده که به مرور زمان باعث ایجاد چسبندگی شود‌. 

خونریزی رحم بعد از زایمان که به صورت غیر طبیعی رخ دهد هم گاهیباعث ایجاد این وضعیت خواهد شد. البته گاهی عواملی نادر مانند عفونت دیواره رحم، برداشتن فیبروم های حفره رحم و ابلیشن آندومتر روشیجراحی که به عمد به پوشش رحم برای سبک شدن دوره قاعدگی یا حذف آن آسیب می زند نیز باعث ایجاد چسبندگی شوند.

علائم چسبندگی رحم

حال بهتر است تا به علایم چسبندگی رحم بپردازیم تا در صورت بروز اینموارد هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کرده و از بروز مشکلات جدی تر جلوگیری کنیم. رایج ترین علایمی که ممکن است رخ دهد به شرح زیراست: 

این علایم ممکن است مربوط به بیماری های دیگر نیز باشند یا امکان دارد بخاطر استرس یا تغییر ناگهانی وزن نیز رخ دهند. هم چنین گاهیاین امکان وجود دارد که چسبندگی رحم علایمی از خود نشان نداده و حتی پریود های طبیعی نیز وجود داشته باشند‌.

ممکن است آندومتریوز نیز باعث تشدید چسبندگی رحم شود‌. هم چنینحتی آپاندیس مزمن و جراحی روده نیز امکان بروز چسبندگی را فراهم می کنند. بنابراین نیاز است در صورت وجود درد یا خونریزی های غیرطبیعی با پرشک دیدار کرده و توسط سونوگرافی شکمی یا سونوگرافی واژینال‌ از وجود بیماری مطلع شوید. 

عوارض چسبندگی رحم

چسبندگی رحم یکی از بیماری های مهم زنان است که باید به آن رسیدگی شده و سریع‌ برای درمان اقدام کرد. در غیر این صورت ممکن است حتی بعد از درمان نیز باعث بروز عوارضی شود که مهم ترین آن ها ناباروری است.

درواقع در این بیماری به علت آسیب زیاد به دیواره‌ رحم، شرایطمناسب برای لانه گزینی جنین را دشوار خواهد کرد. هم چنین حتی اگر تخمک بارور شود و در رحم لانه گزینی انجام شده و بارداری بدون‌ عارضه پیشرفت کند ممکن است عوارض دیگری مانند جفت چسبنده، عدم جداسازی آسان جفت پس از زایمان، زایمان زودرس یا پارگی جفت و رحم اتفاق بیفتد که خطرناک و جدی هستند. به همین دلیل نیاز است تا زنان دوبار در سال چکاپ شده و از سلامت رحم مطلع شوند.

درمان چسبندگی رحم

بعد از اینکه با مشاهده علائم در خود به پزشک مراجعه کردید، وی ابتدا به بررسی سوابق پزشکی و درمان در شما می پردازد. اگر هر نوع جراحیلگنی یا شکمی انجام داده باشید باید دکتر را از آن مطلع کنید. زیرادر تشخیص صحیح سندرم آشرمن بسیار کمک خواهد کرد. سپس پزشک ابتدا رحم شما را معاینه کرده و با انجام عکس رنگی رحم (HSG) به همراه سونوگرافی واژینال مشاهده می کند که آیا بافتی حفره یا دهانه رحم را مسدود کرده است یا خیر. ممکن است هزینه عکس رنگی رحم در این مرحله‌ برای بسیاری از افراد مهم باشد. 

بنابراین نیاز است تا آن را از منشی پزشک در صورت نیاز سوال کنند. سپس در صورت ابتلا به چسبندگی باید کاملا علائم دیگر خود را برای پزشک شرح دهید و اهداف بارداری خود را نیز در آینده بیان کنید‌. سپس پزشک بر اساس نیاز از هیستروسکوپی، لاپاراسکوپی یا درمان های هورمونی برای از بین بردن بافت زخم استفاده می کند. البته درمان های هورمونی مکمل هیستروسکوپی است. زیرا بعد از اینعمل ممکن است باز هم خطر تشکیل بافت زخم وجود داشته باشد. بنابراینهورمون استروژن برای بیمار تجویز می شود تا بافت آندومتر سریع بهبود یافته و چسبندگی دوباره اتفاق نیفتد. این درمان به صورت سرپایی انجام شده و فقط نیاز به مراقبت های بعد از عمل در خانه دارد.

آشنایی با عکس رنگی رحم برای درمان چسبندی رحم

هیستروسالپنگوگرافی (HSG) روشی است که در آن، با استفاده از اشعه ایکس حفره‌ها و لوله‌های رحمی زنان مورد بررسی قرار می‌گیرد. در انجام این نوع آزمایش پزشکی یک تصویر برای پزشک متخصص زنان و زایمان فراهم می‌شود که در علم پزشکی با عنوان Hysterosalpingography شناخته می شود. در این روش، علاوه بر اشعه ایکس پزشک متخصص رادیولوژی از مواد کنتراست محلول در آب نیز استفاده نموده و با ارائه تصاویر داخلی از رحم فرد، می‌تواند اختلالات موجود در بدن او را تفسیر نماید. 

سخن پایانی

چسبندگی رحم یکی از مشکلات جدی برای این عضو اصلی از بدن زنان است که امکان ناباروری را بیشتر می کند. بنابراین در صورت بروز علائم حتی اگر احتمال این بیماری را نمی دهید، بهتر است به پزشک برای معاینه مراجعه کنید.

منبع:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8448072/