عارضه واژینیسموس زمانی اتفاق میافتد که عضلههای اطراف واژن دچار اسپاسم غیر ارادی میشوند. این اتفاق معمولاً زمانی رخ میدهد که فرد در حال انجام رابطه جنسی است و یا تحت معاینات پزشکی قرار دارد. در این حالت عضلههای اطراف واژن بهاندازهای سفت میشوند که هرگونه معاینه پزشکی یا فعالیت جنسی غیرممکن میشود. بسیاری از بانوان به دلیل مشکل دخول دردناک از رابطه جنسی ترس دارند. دخول دردناک و رابطه جنسی که با درد همراه باشد، برای هیچ فردی خوشایند نیست. به همین خاطر آشنایی با واژینیسموس و درمان آن برای افرادی که به این مشکل دچار هستند ضروری است تا بتوانند با توجه به علت این مشکل راه درمان مناسبی برای آن پیدا کنند.
واژینیسموس یا همان گرفتگی غیرارادی عضلات واژن بهصورت ناخواسته اتفاق میافتد. در این مواقع دهانه واژن به قدری سفت و تنگ میشود که حتی پزشک هم برای انجام معاینه نمیتواند از وسایل معاینه استفاده کند. دلایل به وجود آمدن دخول دردناک ممکن است زمینه جسمی داشته باشد و یا به خاطر مشکلات روانی باشد، اما هرچه این مشکل شدیدتر باشد و عوارض بیشتری داشته باشد، نیاز به درمانهای پیچیدهتر و طولانیتری خواهد داشت.
خانمهایی که با این مشکل مواجه هستند هنگام رابطه جنسی و دخول آلت تناسلی مرد، دردهای شدیدی را تجربه میکنند و نمیتواند به رابطه جنسی ادامه دهند. حتی برخی از خانمها نمیتوانند از تامپون های قاعدگی استفاده کنند. چراکه عضلات واژن بهقدری سفت میشود که امکان استفاده از تامپون یا ابزارهای پزشکی برای معاینه نیز وجود ندارد. با توجه به تحقیقات انجامشده دلیل واضح و مشخصی نیست که بتوان گفت علت اصلی دخول دردناک است، اما برخی از مشکلات جانبی جسمی و روانی میتواند باعث بروز این عارضه باشد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
از علائم اصلی دخول دردناک میتوان به همان دردهای شدید هنگام رابطه جنسی اشاره کرد. این دردها بهقدری شدید است که بانوان را هنگام رابطه جنسی مضطرب میکند و از دخول واژینال جلوگیری میکند. این مشکل ممکن است هنگام استفاده از تامپون های قاعدگی یا وسایل معاینه پزشکی مانند اسپکولوم نیز به وجود بیاید.
مشکل واژینیسموس یا همان درد در ناحیه واژن ممکن است در سنین مختلف برای بانوان اتفاق بیافتد و نمیتوان گفت که فردی از ابتدا به این مشکل دچار بوده است. ممکن است برخی افراد قبلاً چنین مشکلی نداشتهاند، اما در یک مقطع زمانی دچار این دردهای مربوط به ناحیه تناسلی میشوند. به همین خاطر این عارضه با توجه به زمانی که اتفاق میافتد به دودسته تقسیم میشود.
افرادی که به وضعیت دچار هستند از ابتدا چنین مشکلی را تجربه کردهاند. معمولاً اولین بار هنگامی متوجه این عارضه میشوند که قصد انجام رابطه جنسی را داشته باشند یا بخواهند از تامپون های قاعدگی یا دستگاههای معاینه برای بیماریهای واژن استفاده کنند. این مشکل بهصورت دائمی برای این افراد باقی نمیماند اگر از درمانهای ویژه برای برطرف کردن این مشکل استفاده کنند.
نکته جالبی که درباره واژینیسموس اولیه وجود دارد این است که سفت شدن عضلات ناحیه واژن سریعاً بعد از تلاش برای ورود اندام تناسلی یا ابزار معاینه به داخل واژن، برطرف میشود و دیگر علائمی مانند سفت شدن عضلات واژن توسط خانمها تجربه نمیشود.
این مشکل معمولاً برای افرادی اتفاق میافتد که قبلاً رابطه جنسی طبیعی داشتهاند، اما بهصورت ناگهانی به دلایلی مانند جراحیهای ناحیه واژن، زایمان، عفونتهای واژن، یائسگی و یا دلایل دیگر دچار واژینیموس ثانویه میشوند. بیشتر افراد معمولاً در سنین بالا دچار این عارضه میشوند، اما نمیتوان گفت که زمان بروز این عارضه به سن و سال ربطی دارد. اختلالاتی مانند اضطراب، پارگی واژن، جراحی، آندومتریوز و یا سوابق ارثی ممکن است دلیل بروز چنین مشکلی باشد.
برای درمان دخول دردناک ابتدا باید این مشکل توسط پزشک تشخیص داده شود. چراکه ممکن است این مشکل و عارضه دلایل دیگری داشته باشد که موجب درد در هنگام رابطه جنسی میشود. بنابراین باید ابتدا پزشک با استفاده از کرم های بی حس کننده بیمار را معاینه کند تا بتواند درمان درستی را برای این عارضه به کار ببرد. ما در این قسمت به ۵ نمونه از درمانهای پزشکی اشاره میکنیم که برای این مشکل مفید واقع میشوند. این درمانها علاوه بر کاهش تحریک عضلانی، باعث کاهش کشش ماهیچه ها میشوند و ترس و اضطراب هنگام رابطه جنسی را برطرف میکنند.
در این روش فیزیوتراپ با آموزش ورزش های مفید، به بیمار کمک میکند تا بتواند عضلات مربوط به کف لگن را شل کند.
کرمهای ترکیبی یا پماد هایی مانند لیدوکائین که برای بی حسی و کاهش درد مفید هستند برای این افراد تجویز میشود.
بیمار برای استفاده از دستگاه های گشاد کننده واژن که به شکل لوله ای هستند، ابتدا از کرمهای بی حس کننده موضعی استفاده میکند و برای کشش واژن از این دستگاه استفاده میکند.
این درمان به بیمار کمک میکند تا افکار و احساسات خود را کنترل کند و با کاهش اضطراب و افسردگی از این عارضه جلوگیری کند.
افرادی که به عنوان درمانگر جنسی در این زمینه فعالیت میکنند، به بانوان و شریک جنسی آنها آموزش می دهند تا بتوانند با استفاده از روش های اصولی از رابطه جنسی خود لذت ببرند.
واژینیموس به خودی خود یکی از مشکلات مهم در روابط زناشویی بوده که گاه می تواند منجر به تنش های جدی و حتی جدایی در زندگی مشترک شود. این مشکل زمانی شدیدتر می شود که یکی از زوجین تمایل به فرزند آوری داشته باشد. در این بین چنانچه زوجین دچار ناباروری باشند و نیاز به انجام بررسی از نظر علل ناباروری باشد. انجام عکس رنگی رحم در بانوان به یک معظل تبدیل شده که گاه می تواند پیگیری علل ناباروری را تا سال ها به تعویق بیاندازد. جهت حل این مشکل بهترین پیشنهاد انجام عکس رنگی رحم تحت یک بیهوشی سبک و مطمئن می باشد.
از حدود 16 سال پیش امکان انجام این عکسبرداری تحت یک بیهوشی سبک نوسط آقای دکتر مقدس زاده فراهم شده و هرساله تعداد زیادی از بانوان از این خدمت استفاده می کنند. بیهوشی انجام شده سبک و بدون عارضه بوده و در حدی است که خانم ها درد و ناراحتی ناشی از عکسبرداری را نداشته باشند و تاکنون در حدود بیش از هفده هزار بیهوشی انجام شده که عارضه ناشی از بیهوشی در این خدمت مشاهده نشده است.
کلام پایانی
واژینیسموس یا درد در هنگام رابطه جنسی ممکن است در هر سنی برای خانم ها اتفاق بیافتد. این مشکل دلایل مختلفی دارد و میتوان با استفاده از درمانهای پزشکی یا درمانهای طبیعی درد و عوارض آن را کاهش داد. از جمله درمانهایی که میتوان برای این مشکل به کاربرد سکس تراپی، فیزیوتراپی، استفاده از کرمهای موضعی یا دستگاه گشاد کننده است، اما با استفاده از ورزشهایی مانند کگل کشش پروانه، تنفس عمیق شکمی و فیزیوتراپی نیز میتوان این مشکل را به مرور زمان کاهش داد.
منبع:
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15723-vaginismus