برای افزایش باروری چه باید کرد؟

باروری به توانایی باردار شدن و به دنیا آوردن فرزند گفته می شود. عوامل متعددی بر باروری تأثیر می گذارند. عواملی مانند داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل، ورزش منظم، کاهش وزن، ترک سیگار،کاهش مصرف الکل و مدیریت استرس و …

برای افزایش باروری چه کنیم؟

به منظور افزایش احتمال باروری هم یک سری از راهکارهای غیر درمانی و هم چند مورد راهکار درمانی وجود دارد که آن ها را به صورت مجزا برای زنان و مردان مورد بررسی قرار می دهیم.

راههای افزایش باروری

عوامل متعددی می‌ توانند بر باروری زنان و مردان تأثیر بگذارند. از آنجایی که معمولا در مورد زنان، این اصطلاحات به کار می رود ابتدا به برخی از روشهای افزایش احتمال باروری زنان اشاره می ‌کنیم:

سبک زندگی سالم

سبک زندگی سالم نقشی کلیدی در افزایش احتمال باروری زنان ایفا می کند. برخی از عواملی که در این زمینه مؤثر هستند عبارتند از:

تغذیه:

مصرف غذاهای غنی از ویتامین‌ ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ ها برای سلامت باروری زنان ضروری هستند. منابع خوب این مواد مغذی شامل میوه‌ ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، لبنیات کم‌ چرب و پروتئین ‌های کم ‌چرب مانند ماهی و مرغ می ‌شود. اسید فولیک نیز برای جلوگیری از نقص لوله عصبی در جنین ضروری است. زنان در سنین باروری باید روزانه 400 میکروگرم اسید فولیک مصرف کنند. در سوی مقابل، غذاهای فرآوری شده، فست فود، غذاهای پرچرب و پرشکر می توانند بر باروری تأثیر منفی بگذارند.

وزن:

یکی از روش های افزایش شانس بارداری، حفظ وزن استاندارد و متعادل است. چاقی یا لاغری بیش از حد می تواند بر باروری تأثیر بگذارد. شاخص توده بدنی (BMI) بین 18.5 تا 24.9 ایده‌آل در نظر گرفته می شود. اگر چاق هستید، حتی کاهش 5 تا 10 درصد از وزن بدنتان می تواند شانس باروری شما را افزایش دهد.

فعالیت بدنی:

داشتن فعالیت بدنی یک روش افزایش شانس باروری به حساب می آید. ورزش منظم می تواند به بهبود سلامت عمومی و باروری کمک کند. حداقل 150 دقیقه فعالیت بدنی متوسط در هفته توصیه می شود. پیاده‌ روی، شنا، دوچرخه‌سواری و یوگا از جمله فعالیت‌ های ورزشی مناسب برای افزایش باروری هستند.

حفظ آرامش روانی:

استرس می تواند بر باروری تأثیر منفی بگذارد. تکنیک ‌های آرامش ‌بخش مانند یوگا، مدیتیشن و تنفس عمیق می توانند به کاهش استرس کمک کنند. داشتن خواب مناسب و استاندارد هم می تواند یک راهکار افزایش باروری به حساب بیاید چرا که برای سلامت عمومی و باروری ضروری است. 7 تا 8 ساعت خواب در شب برای بزرگسالان توصیه می شود.

مصرف دخانیات و الکل:

مصرف دخانیات و الکل می تواند بر باروری تأثیر منفی بگذارد.

سلامت باروری در زنان

سلامت باروری به معنای توانایی باردار شدن و به دنیا آوردن یک نوزاد سالم است. عوامل متعددی می توانند بر سلامت باروری زنان تأثیر بگذارند، از جمله:

سن: باروری زنان با افزایش سن به تدریج کاهش می‌یابد.
سلامت عمومی: زنانی که از سلامت عمومی خوبی برخوردارند، شانس بیشتری برای باردار شدن دارند.
عفونت‌ های مقاربتی: عفونت‌ های مقاربتی می توانند بر باروری تأثیر بگذارد.
مشکلات تخمک گذاری: مشکلات تخمک گذاری می توانند باردار شدن را دشوار کنند.
مشکلات لوله‌ های فالوپ: مشکلات لوله‌ های فالوپ می توانند لقاح تخمک را دشوار کنند. عکس رنگی رحم با بیهوشی یا هیستروسالپنگوگرافی (HSG) یک روش عکس برداری با اشعه ایکس است که برای بررسی رحم و لوله های فالوپ استفاده می شود. این روش می تواند برای تشخیص ناهنجاری های رحمی مانند فیبروم، پولیپ و چسبندگی استفاده شود. همچنین می تواند برای بررسی انسداد لوله های فالوپ که می تواند باعث ناباروری شود استفاده شود.
اندومتریوز: اندومتریوز می تواند باردار شدن را دشوار کند.
سندرم تخمدان پلی کیستیک: PCOS می تواند باردار شدن را دشوار کند.

استفاده از مکمل ها توسط زنان

استفاده از برخی از مکمل ‌ها یکی از راه های افزایش باروری به شمار می رود. این مکمل ‌ها به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند: مکمل‌ های ضروری و غیر ضروری برای باروری. مکمل‌ های ضروری عبارتند از:

اسید فولیک برای رشد و تکامل جنین ضروری است. مصرف اسید فولیک 400 میکروگرم در روز به تمام زنان در سنین باروری توصیه می شود.
ویتامین D برای سلامت سیستم تولید مثل زنان ضروری است و باعث افزایش توان باروری می شود. کمبود ویتامین D با ناباروری مرتبط است.
زینک برای سلامت تخمک و جنین ضروری است. کمبود زینک با ناباروری مرتبط است.

مکمل‌ های غیر ضروری برای باروری نیز عبارتند از:

آنتی ‌اکسیدان‌ ها می توانند از تخمک ‌ها در برابر آسیب‌های oxidative محافظت کنند. مکمل‌ های آنتی‌اکسیدان مانند ویتامین C، ویتامین E و کوآنزیم Q10 می توانند به افزایش باروری کمک کنند.
inositol یک نوع قند است که به تنظیم هورمون‌ ها و بهبود کیفیت تخمک‌ ها کمک می کند.
DHEA یک هورمون است که می تواند به افزایش سطح هورمون‌ های جنسی زنانه کمک کند.

راهکارهای درمانی برای افزایش باروری زنان

برخی از رایج ‌ترین راهکارهای درمانی برای افزایش باروری زنان اشاره می کنیم:

داروهای باروری:

داروهای تحریک تخمک گذاری برای تحریک تخمک گذاری و افزایش تعداد تخمک‌ های آزاد شده در هر سیکل قاعدگی استفاده می شوند. کلومیفن، لتروزول و گونادوتروپین‌ ها از جمله این داروها هستند. داروهای تنظیم کننده قاعدگی نیز برای تنظیم هورمون‌ ها و ایجاد چرخه قاعدگی منظم استفاده می شوند. پروژسترون و استروژن از جمله این داروها هستند.

تلقیح داخل رحمی (IUI):

در این روش، اسپرم شسته شده و غلیظ شده مستقیماً به داخل رحم زن تزریق می شود. این روش شانس باروری را در زنانی که مشکلات تخمک گذاری، انسداد لوله‌ های فالوپ یا ناباروری بدون دلیل مشخص دارند، افزایش می‌دهد.

لقاح مصنوعی (IVF):

در این روش، تخمک‌ ها از تخمدان زن خارج شده و در آزمایشگاه با اسپرم لقاح داده می شوند. سپس جنین‌ های حاصل به داخل رحم زن منتقل می شوند. IVF برای زنانی که مشکلات لوله‌ های فالوپ، اندومتریوز، ناباروری شدید یا سن بالای 40 سال دارند، مناسب است.

جراحی:

جراحی برای رفع مشکلات رحم و لوله‌ های فالوپ مانند فیبروم رحمی، پولیپ رحمی، چسبندگی لوله‌ های فالوپ یا اندومتریوز می تواند شانس باروری را افزایش دهد.

روش‌های کمکی باروری:

در روش اهدای تخمک، از تخمک‌ های یک زن دیگر برای لقاح با اسپرم همسر یا یک اهداکننده استفاده می گردد. در روش رحم جایگزین نیز جنین حاصل از لقاح IVF در رحم یک زن دیگر که به عنوان رحم جایگزین معروف است، کاشته می شود.

راه های افزایش باروری برای مردان

عوامل متعددی می توانند بر باروری مردان تأثیر بگذارند. در اینجا به برخی از راهکارهای افزایش باروری مردان اشاره می کنیم.

یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید.
ورزش منظم انجام دهید.
وزن سالم خود را حفظ کنید.
از مصرف دخانیات و الکل خودداری کنید.
استرس خود را مدیریت کنید.
خواب کافی داشته باشید.
معاینات منظم سلامتی انجام دهید.
از پوشیدن لباس‌های تنگ و گرم خودداری کنید.
از قرار گرفتن بیضه‌ ها در معرض گرمای زیاد مانند حمام آب داغ و سونوگرافی خودداری کنید.
از مصرف داروهای استروئیدی خودداری نمایید.

سلامت جنسی در مردان

سلامت جنسی نقش مهمی در باروری مردان دارد. عوامل متعددی می توانند بر سلامت جنسی مردان تأثیر بگذارند، از جمله:

اختلال نعوظ: ناتوانی در نعوظ یا حفظ نعوظ به اندازه کافی برای دخول.
انزال زودرس: انزال قبل از دخول یا shortly بعد از آن.
عفونت‌ های مقاربتی: عفونت‌ هایی که می توانند از طریق رابطه جنسی منتقل شوند.
مشکلات مربوط به کیفیت اسپرم: تعداد کم اسپرم، تحرک ضعیف اسپرم یا مورفولوژی غیرطبیعی اسپرم.

استفاده از مکمل‌ ها برای افزایش باروری مردان

برخی از مکمل‌ ها می توانند به افزایش باروری مردان کمک کنند. زینک برای سلامت اسپرم و تولید تستوسترون ضروری است. کمبود زینک با ناباروری مردان مرتبط است. همچنین کمبود ویتامین D با ناباروری مردان مرتبط است و اسید فولیک نیز برای سلامت DNA اسپرم ضروری می باشد.

نتیجه گیری

در این متن راهکارهای درمانی و غیر درمانی مختلفی برای افزایش احتمال باروری ذکر شد ولی به زمان برقراری رابطه جنسی هم باید توجه داشته باشید. بهترین زمان برای باردار شدن زن، زمانی است که در دوران تخمک گذاری است. می توانید از کیت‌ های تخمک گذاری برای تعیین زمان تخمک گذاری استفاده کنید. داشتن رابطه جنسی منظم در دوران تخمک گذاری می تواند به افزایش شانس بارداری کمک کند. در انتها باید بگوییم که اگر در باردار شدن مشکل دارید، صبور باشید و ناامید نشوید.