آیا بیماری سلیاک باعث ناباروری می شود؟

در این مقاله قصد داریم به این موضوع بپردازیم که آیا بیماری سلیاک باعث ناباروری می شود. در واقع هدف اصلی این متن، بررسی ارتباط بیماری سلیاک و ناباروری است.

ابتدا مفهوم بیماری سلیاک را توضیح می دهیم. سپس تاثیر این بیماری بر ناباروری را بررسی می کنیم. بعد از آن در مورد درمان ناباروری ناشی از بیماری سلیاک مطالبی ذکر می کنیم. عوارض سلیاک در دوران بارداری و پیش گیری از آن هم در ادامه بررسی می شود. در انتها هم چند نکته راجع به بیماری سلیاک و ناباروری ذکر می کنیم.

بیماری سلیاک چیست؟

بیماری سلیاک یک بیماری خود ایمنی مزمن است که در اثر مصرف گلوتن ایجاد می ‌شود. گلوتن پروتئینی است که در گندم، جو و چاودار یافت می ‌شود. در افراد مبتلا به سلیاک، مصرف گلوتن به پرزهای روده کوچک آسیب می ‌رساند و باعث سوء جذب مواد مغذی می ‌شود. حال می خواهیم ببینیم بیماری سلیاک و ناباروری چه ارتباطی با هم دارند.

اگر به این بیماری، مبتلا هستید هر چه سریع تر با کمک عکس رنگی رحم، از مشکلات احتمالی بارداری خود مطمئن شوید. هیستروسالپنگوگرافی یا HSG یک روش تصویربرداری با اشعه ایکس است که برای بررسی رحم و لوله های فالوپ استفاده می شود. این روش معمولاً برای بررسی ناباروری انجام می گیرد، اما می تواند برای تشخیص سایر مشکلات رحمی مانند فیبروم یا پولیپ نیز استفاده شود.

در طول HSG، یک ماده حاجب از طریق دهانه رحم و داخل رحم تزریق می شود. لوله های فالوپ ماده حاجب را به داخل حفره لگن می ریزد. اشعه ایکس سپس برای گرفتن تصاویری از رحم و لوله های فالوپ با ماده حاجب استفاده می شود. HSG یک روش سرپایی است که معمولاً 15 تا 30 دقیقه طول می کشد و کمی ناراحت کننده است.

تاثیر بیماری سلیاک بر ناباروری چیست؟

دو کلمه سلیاک و ناباروری، در بیشتر مواقع با هم استفاده می شوند؛ چرا که ناباروری یکی از عوارض احتمالی بیماری سلیاک است. مطالعات نشان داده ‌اند که زنان مبتلا به سلیاک بیشتر در معرض خطر ناباروری و سقط جنین هستند. دلایل احتمالی تاثیر بیماری سلیاک بر ناباروری و ارتباط سلیاک و ناباروری عبارت هستند از:

1. سوء جذب مواد مغذی: سوء جذب مواد مغذی، به ویژه ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری برای باروری، می‌تواند بر تخمک ‌گذاری و سلامت رحم تأثیر بگذارد و ارتباط بیماری سلیاک و ناباروری، به این دلیل باشد.
2. التهاب: التهاب مزمن ناشی از بیماری سلیاک می‌تواند به سیستم تولید مثل آسیب برساند و بر باروری تأثیر بگذارد و ارتباط بیماری سلیاک و ناباروری، به این دلیل باشد.
3. اختلالات هورمونی: بیماری سلیاک می‌تواند باعث اختلال در هورمون ‌های تولید مثل، مانند استروژن و پروژسترون شود و ارتباط بیماری سلیاک و ناباروری، به این دلیل باشد.

درمان ناباروری ناشی از بیماری سلیاک

با پیروی از یک رژیم غذایی بدون گلوتن و درمان علائم، بیماری سلیاک قابل کنترل است و افراد مبتلا به این بیماری می‌ توانند زندگی سالم و عادی داشته باشند. راه ‌های درمان ناباروری ناشی از بیماری سلیاک و از بین بردن ارتباط بیماری سلیاک و ناباروری، عبارت هستند از:

• اصلاح رژیم غذایی

اولین قدم در درمان بیماری سلیاک و ناباروری، پیروی از یک رژیم غذایی بدون گلوتن است. این امر به بهبود جذب مواد مغذی، کاهش التهاب و ترمیم پرزهای روده کوچک کمک می‌ کند. در نتیجه، شانس باروری به طور قابل توجهی افزایش می ‌یابد. برای پیروی از یک رژیم غذایی بدون گلوتن، باید از مصرف تمام غذاها و نوشیدنی ‌های حاوی گلوتن خودداری کنید. این شامل نان، پاستا، کیک، کلوچه، غلات، ماکارونی، سس‌ ها و بسیاری از غذاهای فرآوری شده دیگر می ‌شود.

بسیاری از غذاهای بدون گلوتن به طور طبیعی وجود دارند، مانند میوه‌ ها، سبزیجات، گوشت، مرغ، ماهی، تخم ‌مرغ، لبنیات، حبوبات، آجیل و دانه ‌ها. همچنین، محصولات بدون گلوتن زیادی در بازار موجود هستند، مانند نان، پاستا، کیک، کلوچه و غلات. برای دریافت راهنمایی در مورد رژیم غذایی بدون گلوتن، می‌ توانید با یک متخصص تغذیه یا متخصص گوارش و کبد صحبت کنید.

• مکمل ‌های ویتامین و مواد معدنی

علاوه بر رژیم غذایی بدون گلوتن، ممکن است درمان‌ های دیگری نیز برای بیماری سلیاک و ناباروری و در واقع برای درمان ناباروری ناشی از بیماری سلیاک لازم باشد که یکی از آن ها استفاده از مکمل ‌های ویتامین و مواد معدنی است. سوء جذب مواد مغذی در افراد مبتلا به سلیاک می‌ تواند منجر به کمبود ویتامین ‌ها و مواد معدنی ضروری برای باروری شود. مصرف مکمل ‌ها طبق دستور پزشک می ‌تواند به رفع این کمبودها و افزایش شانس باروری کمک کند.

• درمان ‌های کمکی باروری

 در برخی موارد، ممکن است برای باردار شدن به درمان‌ های کمکی باروری مانند لقاح مصنوعی (IVF) نیاز باشد.

• داروها

علاوه بر رژیم غذایی بدون گلوتن، ممکن است برای درمان علائم بیماری سلیاک به دارو نیاز داشته باشید. داروهایی برای درمان اسهال، نفخ، درد شکم و سایر علائم گوارشی تجویز می ‌شوند.

عوارض سلیاک در دوران بارداری

بارداری در زنان مبتلا به سلیاک که تحت درمان نیستند، می‌تواند با عوارض متعددی همراه باشد. عوارض بیماری سلیاک در دوران باردازی عبارت هستند از:

1. سقط جنین: خطر سقط جنین در زنان مبتلا به سلیاک که تحت درمان نیستند، دو تا سه برابر بیشتر از زنان سالم است. به همین دلیل است که می گوییم بیماری سلیاک و ناباروری با هم در ارتباط هستند.
2. زایمان زودرس: زنان مبتلا به سلیاک که تحت درمان نیستند، بیشتر در معرض خطر زایمان زودرس هستند.
3. وزن کم هنگام تولد: نوزادان متولد شده از مادران مبتلا به سلیاک که تحت درمان نیستند، بیشتر در معرض خطر کمبود وزن هنگام تولد هستند.
4. مشکلات مادرزادی: برخی مطالعات نشان داده‌اند که زنان مبتلا به سلیاک که تحت درمان نیستند، بیشتر در معرض خطر بارداری با نوزادانی با نقص مادرزادی هستند.

پیش گیری از بیماری سلیاک

در حال حاضر، هیچ راه قطعی برای پیش گیری از بیماری سلیاک وجود ندارد. با این حال، اقداماتی وجود دارد که می ‌توانید برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری انجام دهید:

1. بررسی سابقه خانوادگی

اگر سابقه خانوادگی بیماری سلیاک دارید، با یک متخصص گوارش و کبد صحبت کنید.ممکن است لازم باشد آزمایش ‌هایی برای بررسی ابتلا به بیماری سلیاک انجام دهید، حتی اگر هیچ علائمی ندارید.

2. تغییر دادن رژیم غذایی

برخی مطالعات نشان داده‌ اند که ممکن است شروع مصرف گلوتن در سنین پایین ‌تر خطر ابتلا به بیماری سلیاک را افزایش دهد. با این حال، هنوز تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است. به طور کلی، بهترین راه برای پیش گیری از بیماری سلیاک، پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل است.

3. شیردهی

برخی مطالعات نشان داده ‌اند که شیردهی ممکن است خطر ابتلا به بیماری سلیاک را در نوزادان کاهش دهد. با این حال، هنوز تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.

4. مصرف پروبیوتیک‌ ها

برخی مطالعات نشان داده‌ اند که مصرف پروبیوتیک ‌ها ممکن است خطر ابتلا به بیماری سلیاک را کاهش دهد.

نکات مهم در رابطه با بیماری سلیاک و ناباروری

در ادامه توجه شما را به چند نکته مهم در ارتباط با بیماری سلیاک جلب می کنیم. مخصوصا زنانی که قصد باردار شدن دارند باید توجه بیشتری به این نکات داشته باشند.

1. قبل از اقدام به بارداری، با یک متخصص مراقبت ‌های بهداشتی مشورت کنید.
2. از یک رژیم غذایی بدون گلوتن پیروی کنید. پیروی از یک رژیم غذایی بدون گلوتن می تواند چالش ‌برانگیز باشد، اما با کمی برنامه ‌ریزی و صبر، قابل انجام است.
3. مکمل ‌های ویتامین و مواد معدنی را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
4. در صورت نیاز، از درمان ‌های کمکی باروری استفاده کنید.
5. با تشخیص زود هنگام و درمان مناسب، بیماری سلیاک نباید مانعی برای باردار شدن و داشتن یک بارداری سالم باشد و بیماری سلیاک و ناباروری از بین می رود. در واقع تشخیص زود هنگام و درمان بیماری سلیاک برای جلوگیری از عوارض جدی مانند پوکی استخوان، کمبود آهن و ناباروری بسیار مهم است.
6. بسیاری از منابع و گروه‌ های حمایتی برای کمک به افراد مبتلا به بیماری سلیاک در دسترس هستند.
7. با مراقبت مناسب، افراد مبتلا به بیماری سلیاک می‌توانند زندگی سالم و پرباری داشته باشند.

نتیجه گیری

در این مقاله در مورد بیماری سلیاک و ناباروری مطالبی را ذکر کردیم. در حال حاضر، تحقیقات در مورد پیش گیری و درمان این بیماری ادامه دارد، با این وجود با انجام اقدامات ذکر شده در این مقاله، می‌ توانید خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهید.

در صورتی که این اطلاعات، برای شما کافی نباشد، می‌ توانید با یک متخصص زنان و زایمان یا متخصص گوارش و کبد برای دریافت مشاوره و راهنمایی بیشتر در مورد ناباروری ناشی از بیماری سلیاک صحبت کنید.

منبع:

https://www.coeliac.org.uk/information-and-support/coeliac-disease/conditions-linked-to-coeliac-disease/infertility-and-coeliac-disease/