لیست آزمایش های تشخیص ناباروری

آزمایش های تشخیص ناباروری زنان

10 تا 15 درصد زوج های ایرانی به ناباروری مبتلا هستند؛ یعنی چیزی حدود 4 میلیون زوج که سهم خانم هااز این آمار 12 درصد است. زمانی یک زن و شوهر می توانند خود را نابارور بدانند که بعد یک سال رابطهجنسی منظم محافظت نشده قادر به باروری نباشند. مثل هر بیماری دیگر برای درمان ناباروری ابتدا باید علتیابی شود، این کار با آزمایش امکان پذیر است و متاسفانه معمولا از خانم ها شروع می شود. در این مقالهتمام آزمایش های تشخیص ناباروری را به شما معرفی می کنیم.
آزمایش های ناباروری زنان
پزشک بعد از دریافت علائم بیمار و متناسب با آن برای بیمار آزمایش می نویسد، برای پی بردن به علتناباروری چکاپ های مختلف زنانه وجود دارد که هرکدام باهم متفاوت هستند و برای بررسی مشکل خاصیطراحی شده اند. برای نمونه در اغلب موارد برای بررسی چسبدگی لوله های رحمی از عکس رنگی رحم (HSG )استفاده می شود. آزمایش های زیر همگی برای تشخیص ناباروری استفاده می شوند.
آزمایش هورمونی زنانه
هورمون های زنانه یا استِروئید جنسی، هورمون هایی هستند که نقش بسیار مهمی در تولید مثل دارند. اینهورمون ها از تخمدان ها و بافت های دیگر مانند غدد فوق کلیه ترشح می شوند اختلال در عملکرد هورمون هامی تواند روی سیکل قاعدگی تاثیر بگذارد و منجر به عدم تخمک گذاری و در نهایت ناباروری شود.
معمولا پزشک برای بررسی هورمون آزمایش خونی را تجویز می کنند و با استفاده از این آزمایش میزان هورمونهای تیروئید (T4 و (TSH پرولاکتین (PRL) و هورمون های تخمدان (LH، FSH، E2)، پروژسترون و تسترونرا بررسی می کند.

اقدامات قبل آزمایش هورمونی

آزمایش هورمونی طبق نظر پزشک در روز های دوم یا سوم قاعدگی انجام می شود. بیمار قبل از آزمایش نبایدرابطه جنسی داشته باشد، هنگام خواب و در زمان آزمایش از لباس تنگ و سوتین استفاده نکند همین طور ازهرگونه پیاده‌روی و ورزش قبل از انجام آزمایش هورمونی خودداری کنید.
کاربرد آزمایش هورمونی
• تشخیص علل ناباروری
• تشخیص سندروم پلی کیستیک
• تشخیص یائسگی زودرس
• پیش بینی تخمک گذاری

هیستروسالپنگوگرافی یا HSG

هیستروسالپنگوگرافی یا عکسبرداری رنگی رحم یکی از دقیق ترین آزمایش های تشخیص ناباروری است. اینکاردر واقع تصویر برداری رنگی از رحم است. در آن بیمار روی تخت و زیر دستگاه دراز می کشد، رادیولوژیستماده حاجب را درون رحم تزریق می کند، سپس با استفاده از اشعه ایکس عکسبرداری صورت می گیرد. از اینروش برای پی بردن به مشکلات رحم و لوله های رحمی استفاده می شود مانند چسبندگی رحم که یکی از عواملشایع نازایی در زنان است.

اقدامات قبل از هیستروسالپنگوگرافی

قبل از انجام عکس رنگی رحم بهتر است رابطه جنسی نداشته باشید و در صورت تجویز دارو های مسهل رودهخود را خالی کنید، توجه داشته باشید برای انجام این آزمایش شما نباید خونریزی داشته باشید و بهتر است درروزهای هفتم تا سیزدهم سیکل قاعدگی انجام شود. بعد از انجام عکس رنگی رحم توصیه می کنیم مراقبت هایبعد از انجام عکس رنگی رحم را هم حتما انجام دهید.
کاربرد هیستروسالپنگوگرافی
• بررسی علل سقط مکرر جنین
• بررسی ناهنجاری های مادر زادی رحم
• بررسی لوله های فالوپ
• تشخیص فیبروم های رحم

هزینه هیستروسالپنگوگرافی

هزینه عکس رنگی رحم مانند هزینه هر آزمایش تشخیص ناباروری دیگر طبق قیمت مصوب وزارت بهداشتاست، البته در مراکز رادیولوژی مختلف ممکن است کمی قیمت ها با هم متفاوت باشد. شما می توانید برایاطلاع از قیمت در مرکز طب آزما روی لینک هزینه عکس رنگی رحم کلیک کنید.
لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی یک جراحی کوچک است. لاپاراسکوپی معمولا زمانی تجویز می شود که پزشک با استفاده از عکسرنگی نتواند علت ناباروری را تشخیص دهد یا چسبندگی رحم خیلی شدید باشد. این کارتحت بیهوشی انجاممی شود و پزشک روی شکم برش های کوچک 2 تا 4 سانتی متری ایجاد می کند، سپس شکم را پر از گاز کربندی اکسید می کند و در آخر یک لوله باریک که به آن یک دوربین چراغ دار متصل است را درون شکم قرار میدهد و رحم را روی مانیتور بررسی می کند
کاربرد لاپاراسکوپی
• چسبندگی لوله های فالوپ
• تشخیص حاملگی خارج رحم
• خارج کردن رحم و تخمدان
• بررسی کیست، تومور، فیبروم
• باز کردن لوله های رحمی

سونوگرافی ترانس واژینال

سونوگرافی ترانس واژینال نوع دیگری از آزمایش های تشخیص ناباروری است. در این روش پس از اینکه بیمارروی تخت دراز می کشد، زانو ها خود را از هم باز می کند رادیولوژیست مبدل را درون واژن قرار می دهد و بهارزیابی رحم می پردازد. خیلی از افراد سونوگرافی ترانس واژینال را با عکس رنگی رحم اشتباه می گیرند امااین دو آزمایش باهم فرق دارند از جمله تفاوت سونوگرافی واژینال و عکس رنگی رحم می توان به تفاوت در دلیلهای استفاده از این دو آزمایش و چگونگی انجام آن ها اشاره کرد.

کاربرد سونوگرافی واژینال

• خونریزی غیر طبیعی واژن
• بررسی درد در لگن
• مشکلات قاعدگی
• سقط جنین
• تشخیص کیست تخمدان
آمادگی قبل از سونوگرافی ترانس واژینال
قبل از سونوگرافی واژینال بهتر است دوش بگیرید واژن شما باید تمیز باشد، برای دقیق بودن آزمایش بهتر استمثانه خود را خالی کنید، اگر در دوره پریود هستید و از تامپون استفاده می کنید آن را خارج کنید و یک لباسراحت به تن داشته باشید.

هیستروسکوپی

اگر با آناتومی رحم آشنا باشید می دانید رحم خانه جنین و ممکن است درگیر عفونت و بیماری شود. یکی ازروش هایی که به خوبی با استفاده از آن پزشک می تواند داخل رحم را ببیند هیستروسکوپی است. در این روشابتدا پزشک با یک اسپکولوم واژن را باز می کند. سپس یک میله بلند که روی آن دوربین و چراغ نصب شده وهیستروسکوپ نام دارد را از طریق واژن و دهانه رحم وارد رحم می کند و از داخل رحم تصویربرداری انجام میشود.
کاربرد هیستروسکوپی
• تشخیص پلیپ و فیبروئید رحمی
• خونریزی بعد از یائسگی
• نتایج غیرعادی آزمایش پاپ اسمیر
• خونریزی غیر طبیعی رحم
• تشخیص سرطان رحم
• بررسی درد های رحمی

اقدامات قبل از هیستروسکوپی

قبل از انجام این نوع شما باید آزمایش خون و تست بارداری را انجام دهید، بنا به تشخیص پزشک مصرف چندروز قبل مصرف از انجام آزمایش مصرف دارو هایی مانند آسپرین و وافارین را قطع کنید اگر عفونت دارید بهپزشک اطلاع دهید تا عفونت شما را درمان کند سپس می توانید هیستروسکوپی انجام دهید.
جمع بندی
در این مقاله آزمایش های تشخیص ناباروری را بررسی کردیم روش انجام برخی از این آزمایش ها راحت وبرخی سخت تر است. اینکه شما برای علت یابی از کدام روش استفاده کنید بستگی به تشخص پزشک داردگاهی ممکن است مجبور باشید دو آزمایش را همزمان انجام دهید. اگر انجام بعضی از این آزمایش ها برایشما ترسناک به نظر می آید می توانید بعضی از آزمایش های تشخیص ناباروری نظیر عکس رنگی رحم یا(HSG)را همراه با بیهوشی انجام دهید.

منبع:

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/infertility/diagnosis-treatment/drc-20354322